“Tạp văn” - Hoàng Quốc Hải được ra mắt năm 1998 và không có một lần tái bản, được tổng hợp thành hai phần, đầu tiên là những bài tiểu luận, phê bình, bút ký nhiều chủ đề như quyền tác giả, chân dung một số cây bút tài hoa hay một số sự kiện lịch sử,... và phần còn lại thì bàn sâu hơn về văn hóa, phong tục của nước nhà. Cuốn sách được chính tác giả sửa bản in và chịu trách nhiệm trình bày, xuất bản bởi NXB Văn hóa - Thông tin. Khi được hỏi về cuốn sách truyền cảm hứng về lối sống trách nhiệm, khơi dậy tinh thần cống hiến, góp phần dựng xây đất nước, “Tạp văn - Hoàng Quốc Hải” là tác phẩm đầu tiên xuất hiện trong đầu tôi thực chất là bởi chính nội dung mà bản thân cuốn sách gợi mở: những nét văn hóa mà thế hệ chúng ta là những người quyết định giữ gìn, phát huy hay để mai một rồi vĩnh viễn lụi tàn. Từ vẻ đẹp Ca trù đang “đi vào ngõ cụt”, từ vấn đề bảo tồn, tu tạo những danh lam thắng tích tại Huế, từ vị thế của tín ngưỡng thờ Mẫu trong văn hóa dân tộc,... cho tới việc làm phim về lịch sử Việt Nam, tất cả những vấn đề ấy đều cần sự quan tâm của cộng đồng và chỉ có thể được định đoạt bằng ý thức của mỗi chúng ta. Và quả thực, một đất nước phát triển phồn vinh không thể thiếu đi văn hóa - yếu tố được xác định là nền tảng tinh thần của xã hội.